เก้าอี้แห่งอีมส์: ความอิ่มเอมของบ้าน

1

        ตอบได้ยาก ว่าเพราะอะไรคนมากมายในโลกถึงชอบบ้านเลขที่ 203 บนถนน North Chautauqua Boulevard ในย่าน Pacific Plisades ของลอสแองเจลิสนัก

        บ้านนั้นเป็นที่อยู่ของสองนักออกแบบชื่อก้องโลก

        ชาลส์ และ เรย์ อีมส์

 

2

        หลายคนเคยเข้าใจว่า เก้าอี้มดหรือ Ant Chair ที่มีรูปลักษณ์น่ารักเหมือนมดจริงๆ และมีจุดเด่นตรงเป็นเก้าอี้ที่มีสามขา – คือฝีมือการออกแบบของอีมส์ แต่ไม่ใช่เลย นั่นเป็นความเข้าใจผิด ที่จริงเก้าอี้มด เป็นผลงานของ อาร์น จาค็อบเซน นักออกแบบชาวเดนมาร์ก ที่ตั้งใจออกแบบเพื่อนำไปใช้ในโรงอาหารของบริษัทผลิตยาแห่งหนึ่ง แต่ด้วยความงามของเก้าอี้ จึงทำให้มันกลายเป็นเก้าอี้เด่นดังระดับโลกขึ้นมาอย่างรวดเร็ว

 

 

        แต่กระนั้น ความเข้าใจผิดข้างต้นก็ไม่ถึงกับผิดเสียทีเดียว เพราะเมื่อเก้าอี้มดออกวางตลาดในยุคแรก มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่าเก้าอี้มดนั้นมีอะไรหลายอย่างคลับคล้ายเก้าอี้ DCM ซึ่งเป็นเก้าอี้ที่ ชาลส์ และ เรย์ อีมส์ ออกแบบเอาไว้ ทั้งที่เอาเข้าจริงแล้ว เก้าอี้ DCM นั้นทำจากไม้สองชิ้น มีสี่ขา แต่เก้าอี้มดทำจากไม้ชิ้นเดียวและมีสามขา แต่ด้วยความที่ทำจากไม้อัดขึ้นรูปอันเป็นเทคโนโลยีใหม่ในสมัยนั้นเหมือนกัน จึงทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์เช่นนั้นขึ้นมา

 

 

        แน่นอน บ้านเลขที่ 203 บนถนน North Chautauqua Boulevard ย่อมมีเก้าอี้ DCM อยู่

        เพราะบ้านหลังนั้นเป็นบ้านที่ใครๆ ก็เรียกว่า Eames House

 

3

        ที่จริง เก้าอี้ของอีมส์ที่กลายเป็นสัญลักษณ์ประจำตัวเขา และใครๆ ก็รู้จักกันไปทั่วโลก รวมทั้งอาจเป็นเก้าอี้ที่ทุกคนนึกถึงเมื่อพูดถึงอีมส์ – ก็คือ Eames Lounge Chair ซึ่งเป็น Icon Chair ตัวหนึ่งในประวัติศาสตร์การออกแบบของโลก

        ถ้าบ้านของคุณเป็นแบบโมเดิร์น บางทีคุณอาจต้องเลือกว่าอยากให้ Lounge Chair ของอีมส์ หรือของคอร์บูซิเยร์ มาวางอยู่ริมหน้าต่างเพื่อให้บ้านของคุณสมบูรณ์แบบ

 

4

        ธรรมชาติเต็มไปด้วยความเลื่อนไหลไร้รูปทรง แต่น่าประหลาดที่บ้านของอีมส์ซึ่งเต็มไปด้วยเส้นสายตรงไปตรงมา กลับกลมกลืนเข้ากับธรรมชาติรอบข้างได้อย่างกลมกลืน

        บ้านหลังนี้สร้างขึ้นด้วยเส้นตรงมากมายหลายเส้น ด้วยสถาปัตยกรรมแบบโมเดิร์น มันเป็นบ้านที่ชาลส์และเรย์นำเสนอขึ้นมาในโครงการ Case Study House สำหรับนิตยสาร Arts & Architecture โดยบ้านหลังนี้เป็น Case Study House No.8 ซึ่งใช้วัสดุและกระบวนการก่อสร้างยุคใหม่ อย่างเช่นการใช้โครงสร้างเหล็กและกระจก โดยชาลส์เป็นคนร่างแบบขึ้นครั้งแรกในปี 1945

        ถ้าคุณได้เห็นบ้านหลังนี้ คุณจะรู้ว่ามันคือบ้านที่มีความกล้าหาญอย่างยิ่ง ตรงไปตรงมากับความสูง 2.4 เมตร และความกว้าง 60 เมตร ทำให้แลดูเหมือนบ้านทรงกล่อง มีการใช้สีที่เป็นเอกลักษณ์ แต่ที่สำคัญที่สุดก็คือ ครอบครัวอีมส์มาพำนักอยู่ที่นี่จริงๆ

        ในบรรดา Case Study House ทั้งหมดที่อีมส์สร้างขึ้น 25 หลังนั้น บ้านหมายเลขแปดหลังนี้คือหลังที่ประสบความสำเร็จที่สุด ทั้งในแง่ของสถาปัตยกรรม ชื่อเสียง ความชื่นชมของสาธารณชน รวมถึงความอยู่สบายด้วย

 

5

        ครั้งหนึ่ง เคยมีคนถาม ชาลส์ อีมส์ ว่า เก้าอี้ DCM ที่เขาออกแบบนั้น เขาใช้เวลาคิดเพียงแวบเดียวเหมือนกับงานสร้างสรรค์ทั่วไปที่มีผุดแวบขึ้นเหมือนญาณทัสนะหรือเปล่า

        ชาลส์ตอบว่าใช่ เขาคิดมันขึ้นมาด้วยเวลาเพียงชั่วแวบเท่านั้น – แต่มันคือชั่วแวบเดียวที่ใช้เวลานาน 30 ปี

        ใช่ – เขาหมายความว่า ญาณทัสนะนั้นแม้บังเกิดขึ้นในแวบหนึ่งเหมือนซาโตริ เหมือนการหยั่งรู้ เหมือนการบรรลุเข้าสู่เขตแดนบางอย่างที่ไม่เคยมีใครไปถึง แต่กว่าเขาจะ ‘เตรียมพร้อมชีวิต’ เพื่อให้อิ่มเอมเต็มเปี่ยม กระทั่งการบรรลุและซาโตรินั้นสามารถบังเกิดขึ้นได้เหมือนสายฟ้าที่ฟาดลงมาจากท้องฟ้าอันอิ่มฝน กระทั่งเก้าอี้ตัวนี้กลายร่างออกมาเป็นรูปธรรมได้ในเวลาแสนสั้น เขาก็ต้องใช้เวลาถึง 30 ปี ทั้งเพื่อพัฒนา บ่มเพาะ และรอคอยให้เทคโนโลยีตามทัน

        บางทีอาจเป็นจิตวิญญาณแบบนี้ก็ได้ ที่ทำให้ผู้คนหลงรักบ้านหลังนี้หัวปักหัวปำ

        หลายคนคิดว่านี่คือความมหัศจรรย์

        และมันก็เป็นเช่นนั้นจริงๆ

 

ภาพ: https://eamesfoundation.org