ทุกภาษาที่มีชีวิต กล่าวคือภาษาที่มีคนในสังคมพูดอยู่ตลอดมักจะมีความเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา สิ่งหนึ่งของความเปลี่ยนแปลงนี้คือการเกิดขึ้นของคำใหม่ๆ จากวิทยาการ ทฤษฎี และเทคโนโลยีต่างๆ เพื่อรองรับความหมาย แนวคิด และสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ
บางคำอาจยาวมากๆ จนคนทั่วไปเรียกได้ลำบาก จึงย่นย่อให้สั้นกระชับลง แล้วเวลาต่อมาคนก็ใช้คำย่อนั้นจนกลายเป็นคำสามัญไปแล้ว แต่ถ้าหากสืบค้นย้อนกลับไปถึงต้นตอและที่มา จะพบว่าคำเหล่านั้นต่างมีคำเต็มด้วยกันทั้งสิ้น ในบทความนี้จะพาทุกท่านไปรู้จักคำเต็มของอักษรย่อที่เราใช้จนติดปากกันครับ
LASER
แสงเลเซอร์ที่เราเอามาใช้ประโยชน์ตั้งแต่การส่องแสงชี้เป้า ยันการตัดวัสดุแข็งๆ ในอุตสาหกรรม คำนี้ย่อจากคำเต็มคือ Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation แปลว่า การขยายพลังงานแสงโดยการกระตุ้นการปล่อยรังสี
แสงเลเซอร์มีหลักการทำงานคร่าวๆ คือการให้พลังงานกับสารที่เป็นตัวกลางเลเซอร์ ทำให้อิเล็กตรอนในอะตอมได้รับการกระตุ้นพร้อมกัน และย้ายจากสถานะกระตุ้นที่มีระดับพลังงานสูง สู่สถานะพื้นที่มีระดับพลังงานต่ำกว่า ทำให้อิเล็กตรอนคายพลังงานออกมาในรูปคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และหากคลื่นนั้นมีความถี่ในช่วงที่ตามองเห็น (400-700 นาโนเมตร) ก็จะเห็นเป็นสีสันต่างๆ
RADAR
เรดาร์เป็นระบบตรวจจับวัตถุโดยใช้คลื่น เป็นอีกคำทางเทคโนโลยีที่เกิดจากการย่อเช่นกัน โดยมาจากคำเต็มคือ Radio Detection And Ranging ซึ่งมีความหมายว่า การตรวจจับวัตถุและระยะห่างด้วยคลื่นวิทยุ
หลักการทำงานของเรดาร์คือการปล่อยคลื่นวิทยุจากเครื่องส่งสัญญาณ และเมื่อคลื่นไปกระทบกับวัตถุใดๆ จะสะท้อนกลับมายังเครื่องรับสัญญาณ ทำให้สามารถระบุตำแหน่ง ระยะห่าง หรือความเร็วเคลื่อนที่ได้ นอกจากนี้เรดาร์สามารถตรวจจับวัตถุได้ทุกสภาพเวลาและสภาพอากาศ ไม่ว่าจะเป็นเวลากลางคืน ฝนตก หมอกลงจนมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น เรดาร์ช่วยได้ ทำให้มีการพัฒนาเพื่อใช้ในการทหารเพื่อตรวจจับฝ่ายศัตรู และการเดินเรือและอากาศสำหรับนำทาง
เนื่องจากคลื่นวิทยุที่ใช้เป็นความถี่เดียวกับคลื่นไมโครเวฟ ทำให้ เพอร์ซี สเปนเซอร์ (Percy Spencer) ที่ทำงานใกล้เครื่องเรดาร์ได้รับคลื่นจนช็อกโกแลตในกระเป๋าละลาย ทำให้เขาประยุกต์คุณสมบัติของเรดาร์มาสร้างเตาไมโครเวฟที่ใช้อบอาหารในบ้าน และกลายเป็นของสามัญประจำครัวในที่สุด
SONAR
เป็นเทคโนโลยีหาวัตถุใต้น้ำ โดยย่อจากคำว่า Sound Navigation and Ranging ซึ่งจะสังเกตได้ว่ามีความคล้ายกับเรดาร์มาก ทั้งคำที่ย่อและลักษณะการทำงาน โดยโซนาร์จะใช้คลื่นวิทยุส่งลงไปใต้น้ำเพื่อตรวจหาวัตถุและสะท้อนกลับเข้าสู่ตัวรับคลื่น ทำให้สามารถบอกตำแหน่งและระยะทางได้ ซึ่งเป็นหลักการเดียวกันกับเรดาร์โดยมีความต่างคือ โซนาร์จะตรวจจับวัตถุใต้น้ำ ขณะที่เรดาร์จะตรวจจับวัตถุในอากาศ
SCUBA
อีกหนึ่งกิจกรรมของนักท่องเที่ยวสายลุยคือการดำน้ำสกูบาชมปะการังและสัตว์น้ำใต้ท้องทะเล โดยคำนี้ย่อมาจาก Self-Contained Underwater Breathing Apparatus แปลว่า อุปกรณ์ช่วยหายใจใต้น้ำแบบพกพา
จุดเด่นของการดำน้ำแบบสกูบาคือใช้ถังออกซิเจนช่วยในการหายใจ ทำให้สามารถดำน้ำได้ลึกและนานขึ้น เหมาะกับการชมความงามใต้ทะเลในระยะเวลานานๆ เปรียบเทียบกับการดำน้ำแบบ snorkelling ที่ใช้ท่ออากาศช่วยหายใจ ทำให้ไม่สามารถดำน้ำได้ลึกได้ เพราะต้องคอยขึ้นผิวน้ำเพื่อหายใจเป็นระยะๆ
ZIP CODE
หากใครอยู่สหรัฐอเมริกาจะรู้จักคำนี้ดี เพราะหมายถึงรหัสไปรษณีย์ประจำพื้นที่ต่างๆ โดยคำว่า ZIP ย่อมาจาก Zone Improvement Plan ซึ่งสามารถระบุที่อยู่ได้อย่างละเอียดครอบคลุม 50 รัฐ ด้วยรหัสไปรษณีย์เพียง 5 หลัก หรือ 9 หลัก ขึ้นอยู่กับว่าต้องการความละเอียดแค่ไหน
การเลือกใช้คำและตัวย่อว่า ZIP เป็นการเล่นคำกับคำว่า zip ที่หมายถึงการเคลื่อนที่ด้วยความรวดเร็ว ซึ่งเป็นการโฆษณาว่าจดหมายและพัสดุจะส่งถึงที่หมายอย่างฉับไวนี่เอง นอกจากนี้ คำว่า zip ยังเป็นคำเดียวกับ ‘ซิป’ ที่เราใช้ติดเสื้อผ้าสำหรับรูดให้ติดกันอย่างรวดเร็วอีกด้วย
NAVY SEAL
SEAL ในความหมายนี้ไม่ได้แปลว่าแมวน้ำ แต่หมายถึงหน่วยซีลหรือหน่วยรบพิเศษ ซึ่งย่อมาจาก Sea, Air and Land สังกัดกองทัพเรือ (Navy) โดยเป็นหน่วยรบที่ขึ้นชื่อว่าฝึกหนักที่สุด โหดที่สุด เพื่อให้สามารถปฏิบัติภารกิจได้ทุกสภาพภูมิประเทศ ไม่ว่าจะเป็นบนบก ในน้ำ หรือบนอากาศ
เราอาจจะได้ยินคำนี้บ่อยครั้งที่สุดในช่วงปีที่ผ่านมา ในปฏิบัติการทางทหารเพื่อช่วยเด็กๆ ทีมฟุตบอลหมูป่าอะคาเดมีที่ติดในถ้ำหลวง
GULAG
คำนี้ไม่ใช่ภาษาอังกฤษ แต่เป็นภาษารัสเซีย ย่อจากคำว่า Glavnoye Upravleniye Lagerey แปลว่าสำนักบริหารหลักค่ายแรงงาน สำหรับใครที่ชอบประวัติศาสตร์รัสเซีย เมื่อครั้งยังเป็นยุคสหภาพโซเวียตจะรู้ซึ้งถึงความโหดร้ายของ Gulag เพราะมันคือนรกบนดินที่น่าสะพรึงกลัวชนิดที่ว่าตายเสียจะดีกว่าอยู่อย่างทรมาน
Gulag ถูกใช้แพร่หลายในยุคของ โจเซฟ สตาลิน (Joseph Stalin) ผู้นำของโซเวียตระหว่างปี 1922-1953 ซึ่งขึ้นชื่อว่าเผด็จการสุดโหดเหี้ยม และกำจัดศัตรูทางการเมืองอย่างราบคาบ ซึ่งนักโทษการเมืองเหล่านี้ก็จะถูกส่งไป Gulag รวมถึงเหล่าอาชญากรและเชลยสงครามโลกด้วย พวกเขาจะถูกใช้แรงงานหนัก เช่น สร้างถนน ทำทางรถไฟ ขุดคลอง ทำเหมืองยังพื้นที่ห่างไกลในไซบีเรียที่มีฤดูหนาวอันทารุณโหดร้าย ซึ่งนักโทษที่อยู่ใน Gulag จะมีชีวิตอย่างแร้นแค้นมาก บางคนต้องกินเนื้อจากศพเพื่อน และส่วนใหญ่จะตายเพราะอดอาหาร เรียกได้ว่าเป็นสถานที่ที่ไม่ควรจะมีใครย่างกรายไปอยู่ คาดการณ์กันว่ามีคนถูกส่งไปค่าย Gulag มากถึง 18 ล้านคน และ 1.7 ล้านคน หรือคิดเป็นเกือบ 10% ต้องจบชีวิตลงในที่แห่งนั้น
ซึ่งในภาษาอังกฤษยืมตัวย่อภาษารัสเซียมาใช้เป็นคำเฉพาะเพื่อระบุถึงค่ายนรกแห่งนี้โดยเฉพาะ
SIM CARD
แม้ว่าปัจจุบันโทรศัพท์มือถือจะกลายเป็นสมาร์ตโฟนที่มีฟังก์ชันครบครันแล้ว แต่ซิมการ์ดยังคงจำเป็นสำหรับการใช้โทรศัพท์เข้าออกเพื่อติดต่อกับคนอื่น โดยคำว่า SIM ย่อมาจาก Subscriber Identification Module แปลว่า โมดูลระบุผู้ใช้บริการ
ซิมการ์ดจะบันทึกข้อมูลต่างๆ เช่น รหัสผู้ให้บริการ หมายเลขโทรศัพท์ และข้อมูลของผู้ใช้ ทำให้ระบุได้ว่าโทรศัพท์นี้เป็นของใคร และสามารถโทร.ติดต่อสื่อสารกันได้
สาเหตุที่เรียกซิมว่าการ์ด ก็เพราะสมัยก่อนซิมเป็นบัตรขนาดเท่าบัตรเครดิดเพื่อใส่ในโทรศัพท์มือถือขนาดใหญ่ (หรือที่เรียกกันว่ารุ่นกระติกน้ำ) ซึ่งในตอนนั้นทำได้เพียงแค่โทร.เข้า-ออกเท่านั้น ก่อนจะพัฒนามาเรื่อยๆ ทำให้ขนาดของซิมเล็กลงจนปัจจุบันกลายเป็น Nano SIM ที่มีพื้นที่เฉพาะแผงวงจรเท่านั้น สามารถใส่ในเครื่องสมาร์ตโฟนได้โดยใช้พื้นที่อันน้อยนิด
เนื่องจากคำเหล่านี้ถูกย่อและใช้ในรูปตัวย่อมายาวนานจนกลายเป็นคำปกติในปัจจุบัน และคงไม่มีใครอยากจะย้อนกลับไปใช้คำเต็มเท่าใดนัก ทำให้เราสามารถผันคำให้อยู่ในรูปต่างๆ ตากกฎไวยากรณ์ภาษาอังกฤษได้เลย นอกจากนี้บางคำยังสามารถใช้ตัวพิมพ์เล็กได้อีกด้วย เพราะระบบภาษาต่างให้การยอมรับและใช้คำย่อนี้เสมือนคำคำหนึ่งในภาษาไปแล้ว เช่น laser, radar, sonar, scuba
แหล่งข้อมูล:
- www.huffpost.com/entry/words-acronyms_n_6147354
- https://science.howstuffworks.com/laser3.htm
- www.encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/radar-and-sonar
- https://rushkult.com/eng/scubamagazine/what-is-scuba-diving
- www.history.com/topics/russia/gulag
- www.lifewire.com/what-are-sim-cards-577532