road, street, avenue, boulevard ถ้าหากคุณอยู่เมืองนอก เป็นเรื่องปกติที่คุณจะพบคำเหล่านี้บนถนนหนทาง อย่างไรก็ตามบางคนอาจสงสัยว่า แต่ละคำมีความต่างกันตรงไหน เพราะเมื่อเทียบกับภาษาไทยแล้ว เราใช้คำว่า ‘ถนน’ เหมือนกันหมด เพราะหนทางแทบทุกสายที่รถสามารถสัญจรไปมา ไม่ว่าถนนจะสั้นหรือยาว กว้างหรือแคบ เสียเงินหรือไม่เสีย ก็มักจะใช้คำว่า road ตลอด วันนี้เรามาหาคำตอบกัน
Road ทางสำหรับสัญจรระหว่างสถานที่
road ถือเป็นคำพื้นฐานสำหรับนิยามทางที่ใช้สัญจร เพราะแปลว่าทางสำหรับสัญจรระหว่างสถานที่ นั่นหมายความว่า หากเส้นทางนั้นเชื่อมต่อระหว่างจุดสองจุดและสามารถเดินทางไปโดยสะดวก ไม่ว่าจะเป็นการเดินเท้าหรือขับรถ เราใช้คำว่า road ได้หมด
Street เส้นทางที่มีอาคารตั้งเรียงราย
เรามักจะเห็นคำว่า street ได้บ่อยในเมืองที่มีผู้คนอาศัยอยู่หนาแน่น สำหรับคำนิยามของ street คือเส้นทางที่มีอาคารตั้งเรียงรายอยู่ตลอดข้างถนน ดังนั้น ถนนในเมืองจึงเข้าข่ายความหมายนี้ได้ทั้งหมด หากคุณจะเรียกถนนสาทรว่า Sathorn street ก็ดูจะไม่ผิดแต่อย่างใด แต่อาจขัดหูขัดตาไปบ้าง เพราะในแผนที่ของไทยนิยมใช้ road หรือทับศัพท์ thanon ไปเลย
จากนิยามของคำ เราจึงไม่สามารถใช้คำว่า street กับถนนที่เชื่อมระหว่างเมืองได้ เพราะขาดองค์ประกอบคืออาคารริมสองฝั่งถนน ดังนั้น ต้องใช้คำว่า road เท่านั้น ขณะที่ถนนในเมือง สามารถใช้ทั้ง street และ road ขึ้นอยู่กับว่าถนนนั้นจะถูกเรียกว่าอะไร
Avenue ทิศทางตั้งฉากกับ Street
คำนี้นิยามเหมือน street แต่ทิศทางจะวิ่งตั้งฉากกับ street โดยเฉพาะเมืองในสหรัฐอเมริกา ที่วางผังเมืองเป็นตาราง (Grid) โดยใช้การตั้งชื่อถนนแบบนี้แทบทุกเมือง เช่น ลอสแองเจลิส, ชิคาโก หรือนิวยอร์ก ซึ่งเรียก street ในถนนทิศตะวันออกและตะวันตก และเรียก avenue ในถนนแนวเหนือและใต้
การระบุ street และ avenue ในสหรัฐอเมริกา มักจะเรียงลำดับด้วยหมายเลขเพื่อให้ง่ายต่อการหาที่ตั้งของอาคารเวลาขับรถตามถนนเส้นหลักนั่นเอง ระบบนี้คล้ายกับระบบซอยในประเทศไทย แต่ผังเมืองไทยแย่กว่ามาก เพราะส่วนมากเป็นซอยลึกและเป็นตันที่ไม่ต่อกับถนนเส้นอื่น
Boulevard ถนนกว้างที่มีหลายเลน และประดับด้วยต้นไม้ตลอดทาง
คำนี้พบเจอได้บ่อยในสหรัฐอเมริกาเช่นเดียวกัน โดยหมายถึงถนนกว้างที่มีหลายเลนและประดับด้วยต้นไม้ตลอดทาง มักเป็นเส้นทางสายหลักของเมืองที่มีการสัญจรหนาแน่น แต่ในอีกมุมหนึ่งถือเป็นหน้าเป็นตาของเมืองที่มีถนนสวยงามและดูร่มรื่นน่าเดิน
Drive ถนนคดเคี้ยวในสภาพภูมิประเทศที่เป็นภูเขา
นอกจาก drive จะแปลว่าขับรถหรือขับเคลื่อนแล้ว ยังเป็นคำเรียกถนนได้เช่นกัน หลายคนอาจจะเคยได้ยินบ้าง แม้ว่าจะไม่บ่อยเท่า street, avenue หรือ boulevard ก็ตาม ซึ่งหมายถึงถนนที่ค่อนข้างยาวและคดเคี้ยวเนื่องจากสภาพภูมิประเทศที่เป็นภูเขาหรือเป็นทะเลสาบ ทำให้ไม่สามารถตัดถนนตรงๆ ได้
Highway ถนนเชื่อมระหว่างเมืองหรือทางหลวง
คำนี้คนไทยคงจะได้ยินค่อนข้างบ่อย หมายถึงถนนเชื่อมระหว่างเมืองหรือทางหลวง โดยสังเกตได้ง่ายๆ ว่าในเมืองจะไม่มีถนนไฮเวย์เลย (ตรงข้ามกับ street หรือ avenue) แต่จะพบเมื่อเข้าสู่เขตชานเมืองหรือนอกเมือง นอกจากนี้ รถบนถนนไฮเวย์มักจะวิ่งด้วยความเร็วสูง เนื่องจากมีระยะทางที่ไกล และมีปริมาณการจราจรหนาแน่นน้อยกว่าในเมือง
อย่างไรก็ตาม ถนนไฮเวย์ยังเป็นถนนที่ทุกคนสามารถใช้ได้โดยอิสระ สามารถสร้างบ้านหรืออาคารริมถนนไฮเวย์ หรือตัดถนนเพื่อเชื่อมกับไฮเวย์ได้ ทำให้ถนนประเภทนี้มักจะมีจุดตัดที่ต้องใช้ไฟจราจรอยู่บ่อยครั้ง ส่งผลให้การขับขี่ไม่ไหลลื่นเท่าที่ควร
Motorway, Expressway และ Interstate
เป็นคำที่ทำหน้าที่เหมือนกัน แต่ใช้ต่างกันในแต่ละประเทศ ลักษณะโดยทั่วไปคล้ายกับ highway คือถนนเชื่อมระหว่างเมือง แต่สิ่งที่ทำให้ motorway พิเศษกว่าคือจำกัดการใช้ถนนโดยกำหนดทางเข้าออกโดยเฉพาะ และไม่อนุญาตให้คนเดินเท้า จักรยาน จักรยานยนต์ หรือสามล้อ เข้ามาใช้ได้ รวมถึงสร้างรั้วกั้นถนนตลอดทาง ทำให้ไม่มีอาคารบ้านเรือนริมถนน และในบางที่ต้องเสียค่าผ่านทาง
ด้วยสาเหตุนี้ ทำให้รถที่ขับบน motorway จะใช้ความเร็วสูงมาก เพราะเป็นรูปแบบถนนที่เชื่อมโยงให้เดินทางระหว่างเมืองด้วยความรวดเร็ว มีจำนวนหลายเลนคอยรองรับการจราจรที่หนาแน่น ไม่มีจุดตัดกับถนนเส้นอื่น หรือถ้ามีจะถูกสร้างเป็นทางยกระดับ (Interchange) ซึ่งเป็นสะพานไขว้ไปมาเพื่อทำให้การจราจรไหลลื่นที่สุด โดยในสหรัฐอเมริกาเรียกถนนประเภทนี้ว่า Interstate ขณะที่ในญี่ปุ่นและเกาหลีใต้เรียก Expressway
Tollway ถนนที่มีการเก็บค่าผ่านทาง
คำนี้หมายถึงถนนที่มีการเก็บค่าผ่านทาง โดยคนขับรถต้องจ่ายเงินก่อนเข้าใช้ถนนที่ Toll booth อาจพบในถนนประเภท motorway ก็ได้ ขึ้นกับการกำหนดของประเทศนั้นๆ ว่าจะให้เก็บเงินหรือไม่ ถ้าไม่เก็บเงิน ถนนนั้นจะไม่ใช่ tollway ยกตัวอย่างเช่น ถนนมอเตอร์เวย์ของไทย สาย 7 กรุงเทพ-ชลบุรี มีการจำกัดทางเข้าออกในจุดเฉพาะ รวมถึงมีการเก็บค่าผ่านทางด้วย ทำให้ถนนสายนี้เป็นทั้ง motorway และ tollway แต่ถนน interstate ของสหรัฐอเมริกาส่วนใหญ่ไม่เก็บค่าผ่านทาง ทำให้ไม่ใช่ tollway แต่ยังมีลักษณะเป็น motorway อยู่
การนิยามศัพท์ในบทความนี้เป็นการระบุลักษณะทั่วไปที่มักจะพบในถนนประเภทต่างๆ แต่ในรายละเอียดอาจแตกต่างกันได้ตามแต่ละประเทศ รวมถึงถนนบางสายยังอาจมีลักษณะเหมือนกันจนใช้แทนกันได้ ดังนั้น วิธีที่ดีที่สุดสำหรับเดินทางคือจำถนนเป็นสายๆ ไปว่าสายนี้เรียก street สายนี้เรียก avenue สายนี้เรียก boulevard ไปเลย
ที่มา: