ชวนดูวิถีชีวิตคนไทยในหนังเก่ายุคที่เรายังไม่เกิด

‘ภาพยนตร์ยังให้เกิดปัญญา’

        นี่คือหัวใจสำคัญของ Film Archive Thailand หรือหอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) ที่พยายามเก็บรวบรวมหนังและสื่อวีดิทัศน์ฟอร์แมตต่างๆ ไว้ให้เราได้ศึกษา ค้นคว้า และชื่นชม หรือใช้ประโยชน์อย่างสะดวกและกว้างขวาง เพราะเชื่อว่าภาพยนตร์เป็นสื่อแห่งการเรียนรู้ที่ดีที่สุดอย่างหนึ่งของมนุษย์ และยังช่วยเปิดโลก สร้างแรงบันดาลใจได้อย่างดี 

        เราจึงขอชวนคุณมาชมวิถีชีวิตของคนไทยในอดีตผ่านภาพที่ปรากฏอยู่ในหนังไทยคลาสสิกสมัยที่เรายังไม่เกิด จากการรวบรวมของหอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) ที่ให้ชมได้ฟรีทางยูทูบแชนแนล Film Archive Thailand เพื่อดูว่าสมัยก่อนประเทศไทยมีวัฒนธรรมและความเป็นอยู่อย่างไร 

ทะเลรัก (2496)

        ผลงานที่ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติเมื่อ พ.ศ. 2560 โดยหอภาพยนตร์นำฟิล์มมาสแกนภาพใหม่ เป็นเรื่องราวรักสามเส้าของหมึก ชาวประมงหนุ่มแสนซื่อ ผู้หลงรักมุกดา หญิงสาวหมู่บ้านเดียวกัน แต่เธอกลับไปมีใจให้จำแลง นายหน้าขายของทะเล ซึ่งหวังจะขโมยไข่มุกเม็ดงามของเธอ โดยมีฉากหลังเป็นทัศนียภาพอันงดงามในอดีตของหมู่บ้านชาวประมง ชายทะเลบ้านเพ จังหวัดระยอง

        นำแสดงโดย: พิชัย วาศนาส่ง

 

 

…………………………

ปักธงไชย (2500)

        หนังเล่าเรื่องในปี 2428 ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เมื่อชาวจีนฮ่อหมู่หนึ่งก่อการกบฏต่อแผ่นดินไทย ล้อมค่ายของกองทัพไทยไว้ทัพหนึ่ง ทางการจึงต้องตั้งปฏิบัติการลับเพื่อส่งตัวร้อยตรีเต็ม นายทหารหนุ่มมากฝีมือกับจ่าโทน นายทหารอาวุโสของกองทัพ และกำลังทหารผู้รักชาติยี่สิบสี่นายไปทำหน้าที่ในการจัดส่งยาและกระสุนปืนใหญ่ พร้อมด้วยความตั้งใจที่พวกเขาจะต่อสู้และนำธงชาติไปปักแสดงอธิปไตยไว้ที่ชายแดน ซึ่งพวกเขาอาจต้องยอมสละชีพเพื่อภารกิจครั้งนี้ 

        นำแสดงโดย: สมยศ อินทรกำแหง, รัตนาภรณ์ อินทรกำแหง, เล็ก อ่ำเที่ยงตรง, จมื่นมานพนริศร์, นิตย์ มหากนก, สุคนธ์ คิ้วเหลี่ยม, จำนง คุณะดิลก และแป๊ะอ้วน

 

 

…………………………

ไอ้ทุย (2514)

        เรื่องราวของทุย ลูกชายกำนันบ้านนา กับคุณเพรียว เศรษฐีสาวผู้ให้ชาวบ้านอาศัยที่ดินทำมาหากิน วันหนึ่งเมื่อชาวบ้านได้ข่าวว่าคุณเพรียวจะมาเยี่ยมหมู่บ้าน จึงจัดงานต้อนรับ แต่ระหว่างงานเลี้ยงกลับมีคนร้ายบุกเข้ามาในหมู่บ้าน ทุยจึงเป็นผู้นำชาวบ้านในการต่อสู้คุ้มครองคุณเพรียว ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติโดยหอภาพยนตร์เมื่อ พ.ศ. 2561

        นำแสดงโดย: สมบัติ เมทะนี, เพชรา เชาวราษฎร์ และ ประจวบ ฤกษ์ยามดี

 

 

…………………………

เศรษฐีอนาถา (2500)

        เศรษฐีอนาถา สร้างจากนิยายชื่อเรื่องเดียวกันของ สันต์ เทวรักษ์ และเป็นภาพยนตร์ที่ได้รับการตัดสินว่าเป็นภาพยนตร์ไทยที่ดีที่สุดครั้งแรกในประวัติศาสตร์ภาพยนตร์ไทยหนังเล่าเรื่องราวของ จอน บางคอแหลม พนักงานบำรุงรักษารถไฟขี้เมา ซึ่งวันหนึ่งขณะทำงานหยอดน้ำมันหล่อลื่นหัวรถจักรและตู้รถไฟ ได้พบกับ ประพนธ์ ธนพิทักษ์ ผู้โดยสารหนุ่มมหาเศรษฐีซึ่งอกหักเพราะกันทิมา ช่างตัดเสื้อสาวผู้ยากจนที่ไม่รับรักเขาเพราะเขาเป็นเศรษฐี ประพนธ์จึงเป็นเศรษฐีอนาถาเพราะไร้รัก ประพนธ์เกิดคุยถูกคอกับนายจอนขี้เมา ซึ่งคอยแต่พูดว่าคนเป็นเศรษฐีคงจะมีความสุขเหลือล้น ประพนธ์นึกสนุกจึงเสนอให้เงินนายจอนสิบล้านบาทเพื่อให้ลองเป็นเศรษฐีดูสักที แต่มีข้อแม้ว่าต้องใช้เงินให้หมดภายในหนึ่งปี โดยประพนธ์ไม่รู้ระแคะระคายว่า แท้จริงแล้ว นายจอนคือบิดาของกันทิมา ช่างตัดเสื้อสาวที่ตนหมายปอง เรื่องราวจะเป็นอย่างไรต่อไปต้องไปลุ้นกันต่อเอง 

        นำแสดงโดย: เสถียร ธรรมเจริญ, ระเบียบ อาชนะโยธิน, ประภาพรรณ นาคทอง และ เจิม ปั้นอำไพ

 

 

…………………………

สันติ-วีณา (2497)

        หอภาพยนตร์ได้ค้นพบฟิล์มต้นฉบับภาพยนตร์เรื่องนี้ที่สถาบันภาพยนตร์อังกฤษ (British Film Institute) เมื่อ พ.ศ. 2557 หลังจากหายสาบสูญไปนานกว่า 60 ปี หนังเล่าเรื่องราวของสันติ เด็กชายตาบอดที่ถูกพ่อส่งไปให้เรียนรู้พระธรรมและอาศัยอยู่กับหลวงตาภายในถ้ำ โดยมีวีณา เด็กหญิงวัยไล่เลี่ยกันคอยดูแลปกป้องเขาจากไกร ที่คอยหาเรื่องแกล้งสันติอยู่เสมอ เมื่อพวกเขาโตขึ้น สันติและวีณาได้กลายเป็นคู่รัก ท่ามกลางความอิจฉาริษยาของไกร จนวันหนึ่งไกรได้ให้พ่อแม่ของเขาไปสู่ขอวีณาถึงบ้าน วีณาจึงตัดสินใจหนีไปพร้อมสันติด้วยความหวังว่าจะได้ไปใช้ชีวิตครองรักด้วยกัน

        นำแสดงโดย: พูนพันธ์ รังควร, เรวดี ศิริวิไล และ ไพจิต ภูติยศ 

 

 

…………………………

เหตุมหัศจรรย์ (2498) 

        แอนิเมชันเรื่องแรกของไทย สร้างโดย ปยุต เงากระจ่าง มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Amazing Incidents เข้าฉายที่โรงภาพยนตร์ศาลาเฉลิมไทยเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม 2498 ใช้วิธีพากย์และทำเสียงประกอบสดขณะฉาย (ในคลิปจึงไม่มีเสียงอะไรเลย) การ์ตูนเรื่องนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติ ครั้งที่ 2 เมื่อ พ.ศ. 2555 โดยเป็นเหมือนบันทึกความทรงจำแห่งยุคสมัย และเป็นแรงบันดาลใจให้กับแอนิเมเตอร์ไทยอีกหลายคนในเวลาต่อมา

 

 

…………………………

ศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ ราชดำเนิน (2507)

        ย้อนรำลึกถึงร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ ร้านจำหน่ายอุปกรณ์การเรียนการสอน ไม่ว่าจะเป็นหนังสือ ตำราเรียน ชุดนักเรียน กระเป๋า สื่อการเรียนการสอนต่างๆ ที่เราเคยมีโอกาสได้แวะเวียนไปซื้อของมาทำรายงานส่งครูสมัยเด็ก หนังสั้นเรื่องนี้บันทึกช่วงเวลาที่ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์เปิดทำการครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2485  โดยต่อมาได้มีการขยายกิจการถึง 9 สาขา โดยสาขาราชดำเนินนี้ได้ปิดทำการไปแล้วเมื่อปีที่ผ่านมา 

 

 

…………………………

หนังตัวอย่าง เงิน เงิน เงิน (2508)

        คลิปตัวอย่างภาพยนตร์เรื่อง เงิน เงิน เงิน นำแสดงโดย นำแสดงโดย มิตร ชัยบัญชา และ เพชรา เชาวราษฎร์ ที่ความพิเศษคือต้นคลิปจะเป็นการออกมาคุยกับคนดูของ มิตร ชัยบัญชา และมีการหยอกล้อกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ ผู้กำกับการแสดง ซึ่งเราจะได้เห็นความขี้เล่นของมิตร พระเอกตลอดกาล รวมไปถึงภาพวิถีชีวิตของคนไทย โดยเฉพาะเครื่องแต่งกาย แฟชั่น หน้าผม ในยุคนั้น