โกหกคนอื่นได้หนึ่งวัน แต่อย่าใช้ทุกวันโกหกตัวเอง

April’s Fool Day 

“คนอื่นโกหกเราว่าเจ็บแล้ว การโกหกตัวเองในเรื่องที่รู้แน่แก่ใจว่าจริงต่างหาก ที่หลอกหลอนและหักหลังเราไม่มีที่สิ้นสุด”  

        กลับมารับผิดชอบพื้นที่ Editor’s Note อีกครั้งในรอบเกือบ 6 เดือนที่กลับเข้ามาทำงานในตำแหน่งบรรณาธิการบริหารของ a day BULLETIN ในวันที่หลายสิ่งหลายอย่างรอบตัวเต็มไปด้วยความเปลี่ยนแปลง ผู้คนเข้ามาและจากไป เราเข้าไปในชีวิตคนอื่นและจากมา วนเวียนกันไปเช่นนี้ไม่เคยหยุดนิ่ง 

 

-หากชีวิตคือการเคลื่อนไหวและเปลี่ยนแปลง เราจะเรียกร้องให้ทุกสิ่งเหมือนเดิมคงไม่ควร- 

        มีหลายต่อหลายครั้งที่ผู้เขียนครุ่นคิดกับการทำหน้าที่สื่อสาร บอกเล่าเรื่องราวในพื้นที่ Editor’s Note และหนึ่งในคำถามที่คิดก็คือ ยังมีคนตามอ่านเนื้อหาทำนองนี้กันอยู่หรือเปล่า คิดไปคิดมา ก็เกิดอาการรีรอ ระหว่างรีรอก็ไม่ได้คำตอบใดๆ ทำให้เหินห่างการสื่อสารบนพื้นที่อันคุ้นเคยมาตลอดหลายเดือนหลายปีที่เดินออกจากชายคาของ a day BULLETIN 

        พื้นที่อันคุ้นเคยที่ว่าคือหน้าแรกต่อจากปกของนิตยสารในฉบับกระดาษ หรือที่เราเรียกกันว่า ปกหน้าใน เมื่อพลิกปกนิตยสารแล้ว ตำแหน่งนั้นจะอยู่ซ้ายมือของทุกเล่ม ทุกสัปดาห์ จากวันนั้นสถานการณ์ของสื่อสิ่งพิมพ์เปลี่ยนไป a day BULLETIN ระงับการพิมพ์ หยุดแจกมานับจากมีการระบาดของโรคโควิด-19 หนักๆ และหยุดเรื่อยมาจนถึงวันนี้ ทุกอย่างย้ายไปอยู่บนโลกออนไลน์ ท่ามกลางสมรภูมิที่ใครๆ ก็ขนานนามมันว่า น่านน้ำสีแดง การต่อสู้กันในสมรภูมินี้ จัดได้ว่าเลือดเดือด มีคนรอด มีคนบาดเจ็บ และมีบางคนล้มหายตายจาก การกลับมาดูแลและนำทีมของ a day BULLETIN ในวันนี้ไม่ใช่โจทย์ง่าย มีเรื่องต้องหาคำตอบและแก้ปัญหาไม่เว้นแต่ละวัน ระหว่างนั้น ผู้คนรอบตัวในชีวิตก็เปลี่ยนหน้าค่าตาไปตามวาระ เคยรักใคร่ไยดีกัน ก็ค่อยๆ ห่างเหินเดินกันคนละเส้นทาง บางคนทำให้เรารู้สึกว่าความรักยังคงอยู่ แต่ยากที่จะรู้ว่าที่เหลืออยู่จริงแท้สักเท่าไหร่ และเมื่อถึงที่สุดแล้ว ความจริงแท้พิสูจน์ได้ด้วยสิ่งใด? 

        วันนี้ (1 เมษายน) หลายคนสนุกสนานกับการล้อเล่น หยอกเย้า สรรหาเรื่องโกหกมาอำกัน และต้องไม่ถือโทษโกรธเคืองกัน เพราะวันนี้เขาอนุญาตให้เราโกหกกันได้หนี่งวัน มีคนถามว่า ทำไมผู้เขียนจงใจเลือกเอาวันนี้เป็นวันแรกของการสื่อสารในพื้นที่นี้ หรือว่าต้องการให้เข้าใจว่านี่คือเรื่องโกหก? 

        ตรงกันข้าม ทุกอย่างที่พูดในวันโกหกนี้ คือความจริง และยังมีเรื่องราวอีกมากมายหลายสิ่ง ที่เกิดขึ้นจริง แต่เราก็อยากหลอกตัวเองว่ามันเป็นแค่เรื่องโกหก แม้ว่ายิ่งหลอกตัวเองมากเท่าไหร่ เราก็ยิ่งเจ็บปวดมากเท่านั้น คนอื่นโกหกเราว่าเจ็บแล้ว การโกหกตัวเองในเรื่องที่รู้แน่แก่ใจว่าจริงต่างหาก ที่หลอกหลอนและหักหลังเราไม่มีที่สิ้นสุด 

        ผู้เขียนได้รับมอบหมายให้กลับมาคุมทิศทางของ a day BULLETIN ที่เน้นเรื่องของการสร้างบทสนทนาที่เข้มข้น เปิดพื้นที่หัวใจให้กว้างขวาง พร้อมรับทุกคำตอบจากแขกรับเชิญที่เราชวนมาพูดคุยผ่านคอลัมน์หลากหลาย แม้เราจะมีสโลแกนประจำสื่อว่า The Conversation for All ซึ่งสื่อถึงสิ่งที่เราเชื่อมั่นมาตลอดหลายปีที่ผ่านมา แต่ผู้เขียนก็ยังไม่ลืมหลักการเดิม ที่เราเคยยึดถือว่า In Talk, We Trust หลักการที่เรามีตั้งแต่เริ่มต้นทำสื่อด้วยกันกับกลุ่มผู้ก่อตั้งยุคแรก ที่ตอนนี้พี่ๆ ได้แยกย้ายกันไปก่อร่างสร้างสื่อใหม่ที่เป็นพลังสำคัญของสังคมกันไปหมดแล้ว 

        เพราะไม่ว่าเวลาจะเนิ่นนานผ่านไปสักเท่าไหร่ ผู้เขียนก็ยังเชื่อมั่นว่า เราต้องคุยกัน แล้วเราจะผ่านเรื่องราวทุกอย่างไปได้ เพราะการนั่งลงพูดคุยกันแบบเปิดหู เปิดใจ มันจะเปิดโลก และพาเราผ่านไปได้ทุกเรื่องนั่นแหละ 

        ผ่านในที่นี้ มีหลายด่าน…ไล่เรียงมาตั้งแต่ด่านแห่งการด่วนตัดสิน การด่วนสรุปว่าใครคนนั้นต้องเป็นแบบนั้นแบบนี้ ผ่านด่านหูดับ หรือ อาการบอดใบ้ทางหู ที่จะเกิดขึ้นทันทีที่ได้ยินถ้อยคำจากปากของคนที่เราไม่ชอบหน้าค่าตา ผ่านกระทั่งด่านที่ด่วนอวยกันและกันว่าดีงามล้ำเลิศ โดยยังไม่ทันคุยให้จบ ผู้เขียนชอบการสนทนาก็ตรงนี้ มันทำให้เราให้เวลากันและกัน เพื่อตั้งคำถาม ฟังคำตอบ และเห็นท่าทีความเป็นมนุษย์ตรงหน้า ชอบไม่ชอบนั่นอีกเรื่อง แต่มันจะจบลงตรงที่เราเห็นอีกฝ่ายเป็นมนุษย์ปุถุชน มีดีมีแย่ บางคนเจอแล้วอยากเจอซ้ำ บางคนก็ขออย่าให้เจอะให้เจอกันอีกเลย… นั่นก็เป็นไปได้

        บทสนทนายังสำคัญและมีคำตอบอะไรสักอย่างซ่อนอยู่เสมอ และเรายังยืนยันที่จะเดินทางไปค้นหาบทสนทนาดีๆ จากหลากหลายผู้คนมาฝากคนอ่าน ทำไมต้องอ่าน? ดูคลิปสั้นๆ ไม่พอหรือ? เรากล้าตอบได้ว่าไม่พอ เพราะหลายเรื่องต้องตั้งหลักคุยกันยาวๆ อธิบายที่มาที่ไปกันให้ถ้วนถี่ ก่อนที่จะทิ้งท้ายให้คนอ่านเลือกหยิบแง่มุมในนั้นไปคิดต่อ เลือกที่จะเชื่อ หรือไม่เชื่อบทสนทนายาวเหยียดที่เพิ่งอ่านจบไป และพร้อมจะตั้งคำถามใหม่ๆ ในสังคมได้ไม่รู้จบ

        เราไม่อาจตอบแทนทุกคนที่เราเชิญมาพูดคุยได้ว่า พวกเขาพูดเรื่องจริงทั้งหมดหรือเปล่า ก็คนน่ะนะ ไม่ใช่หุ่นไม้พิน็อกคิโอในวรรณกรรมเยาวชน ที่เมื่อพูดโกหกแล้วจมูกไม้จะงอกยาวออกมาทุกครั้ง เราอยู่ในโลกของความจริง ไม่มีใครจมูกงอกยาวเมื่อโกหกคำโต แต่คำพูดที่เขาพูดและถูกบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร จะปรากฏอยู่บนโลกตลอดไป วันหนึ่งความจริงจะปรากฏ คำโกหกจะผุดโผล่ อาจไม่ใช่วันนี้ แต่วันหนึ่ง… และเผื่อใครไม่เชื่อ ผู้เขียนก็อยากจะบอกว่า 

 

-ราคาของคำโกหกนั้นแพงเกินจริงเสมอ-  

        …แพงจนไม่มีอะไรคุ้มค่า แพงจนไม่อาจหาเงินทองมาซื้อคำโกหกพกลมคืนกลับมา เมื่อเราโกหก เราก็กำลังเปิดเผยธาตุแท้ให้เห็นว่า แม้แต่ตัวเองเรายังหลอกได้ เราอาจจะโกหกและปั้นแต่งในบางเรื่องเพื่อให้ได้รับการยกยอปอปั้น โกหกเพื่อให้รอดพ้นความผิด โกหกเพื่อเหตุผลอะไรสักอย่าง แต่ก็นั่นแหละ ความจริงก็คือความจริง ความจริงอาจไม่ใช่เรื่องสวยงาม แต่การถูกถ้อยคำโกหกห่อหุ้มไว้นั้นถือเป็นเรื่องน่ารังเกียจ 

        แม้หลายคนจะเพียรบอกว่า ความจริงจะทำให้คุณเป็นอิสระ แต่หลายคนก็เลือกที่จะจมลงไปในคำโกหก พัวพันอยู่กับความเสแสร้ง เพียงเพราะมันง่ายกว่าที่จะพูด ความเป็นอิสระไม่สำคัญมากเท่ากับว่า คำโกหกทำให้เขายังควบคุมโลกใบนี้ได้ในแบบที่เขาต้องการ แต่ความจริงจะทำให้โลกทั้งใบของเขาแตกสลายจนสิ้นซาก

        วันนี้เชิญทุกคนโกหกกันให้สนุก โกหกกันให้เต็มที่ สนุกกับวันที่โลกอนุญาตให้ทุกคนไม่จำเป็นต้องเชื่อคำพูดใคร แต่ผ่านพ้นวันนี้ไปแล้ว ความเชื่อใจจากผู้คนในโลกคือเรื่องจำเป็น เพราะหนทางข้างหน้าอีกยาวไกลนั้น ไม่เหมาะสำหรับคนที่มีคำโกหกเป็นสัมภาระติดตัว หากไม่ปลดปล่อยมันออกไป เราจะเดินทางไกลอย่างทรมาน

        ทั้งหมดทั้งปวงนี้ ในฐานะสื่ออย่าง a day BULLETIN ผู้เขียนและทีมงานยังคงทำงานในแบบที่เราเชื่อมั่น เปิดพื้นที่ให้ทุกคนได้สนทนากันอย่างกว้างขวางและเท่าเทียม ทำงานอย่างสร้างสรรค์และเท่าทันโลกมากที่สุดเท่าที่เราจะทำได้ ที่สำคัญกว่านั้นก็คือ ค้นหาความจริงให้มากที่สุดเท่าที่เราจะสามารถ 

        แม้บางวันจะมีคำถามผุดขึ้นในใจว่า เรากำลังสู้อยู่กับอะไร ใครบ้างที่จะอ่านในสิ่งที่เราสื่อออกไป?​ แต่คำตอบสั้นๆ ที่ดังกลบเสียงทุกอย่างก็คือ ถึงเวลาที่ต้องทำอะไรสักอย่าง ก็ต้องทำ แค่เรารู้ว่าต้องทำ และรู้ว่าเราทำโดยไม่หลอกตัวเองนั่นก็มากที่สุดแล้วที่เราจะตอบตัวเองได้กับหน้าที่การงานตรงหน้า 

        หนึ่งปี มีวันโกหกคนอื่นได้หนึ่งวันก็สนุกดี แต่ถ้าจะให้ดีกว่านั้น ตลอดทุกวันคืนที่เหลือ จงอย่าใช้มันเพื่อโกหกตัวเอง 


เรื่อง: วิไลรัตน์ เอมเอี่ยม