ตัวตนที่เราสร้างขึ้น

ในโลกแห่งความจริง สิ่งที่ดำรงอยู่อย่างต่อเนื่องยาวนานจริงๆ คือตัวตนที่เราสร้างขึ้นมาแบบแอ็กทีฟ

ทำไมในโซเชียลมีเดีย ประเด็นถกเถียงขัดแย้งที่เกี่ยวกับเรื่องการเมือง จึงมีอายุยืนยาวต่อเนื่องมาอย่างยาวนาน และคงจะดำรงอยู่ต่อไปไม่รู้จักจบสิ้น ในขณะที่ประเด็นอื่นทั่วๆ ไปจะดูเหมือนว่ามันมีอายุสั้นมากๆ อย่างข่าวอาชญากรรม ข่าวในแวดวงบันเทิง

        แท้จริงแล้ว ประเด็นการเมืองก็เหมือนประเด็นอื่นๆ คือมีอายุสั้นเหมือนกัน แต่สิ่งที่เราเห็นว่ามันต่อเนื่องยาวนาน นั่นไม่ใช่ประเด็นการถกเถียง แต่เป็นการสร้างตัวตนออนไลน์แบบแอ็กทีฟของเราแต่ละคนต่างหาก

        ตัวตนออนไลน์เกิดขึ้นมาได้สองทาง คือแพสซีฟและแอ็กทีฟ ตัวตนออนไลน์แบบแพสซีฟ คือการที่เราค้นหาชื่อตัวเองในกูเกิล หรือการที่เราได้อ่านคอมเมนต์ของเพื่อนที่เขียนให้เรา มันคือตัวตนที่เกิดมาจากภายนอกกำหนดให้ เราไม่สามารถไปทำอะไรได้

        ส่วนตัวตนออนไลน์แบบแอ็กทีฟ คือตัวตนที่เกิดจากการที่เราแสดงออกไปสู่ภายนอกอย่างจงใจ เช่น การโพสต์รูปถ่ายตัวเอง การทวีตความเห็น การอัพสเตตัส และการเขียนโปรไฟล์ให้ตัวเอง มันคือตัวตนที่เราสร้างขึ้นมาแบบอวตาร เราสามารถสร้างให้มันเป็นอะไรก็ได้ ตามความต้องการ

        ในโลกแห่งความจริง ในชีวิตจริง ตัวตนของคนเราแตกกระจาย เปลี่ยนแปลงตลอด ไม่คงที่ เต็มไปด้วยส่วนผสมของความหลากหลายภายในตัวคนคนเดียว เรามีความผิดพลาดคลาดเคลื่อนได้มากมาย แต่เราไม่สามารถยอมรับตัวตนที่มั่วซั่วแบบนั้นได้ เราต้องการตัวตนตามแบบอุดมคติหนึ่งๆ ที่เฉพาะเจาะจง มีเอกลักษณ์ และเป็นเช่นนี้ตลอดไป ไม่เปลี่ยนแปลง

        เมื่อเทคโนโลยีสร้างพื้นที่และเวลาแบบใหม่ขึ้นมาในไซเบอร์สเปซ เราจึงสร้างร่างอวตารหรือตัวตนแบบแอ็กทีฟขึ้นมา ตามที่คิดฝันในอุดมคติ การพยายามแสดงออกทางการเมืองในโซเชียลมีเดียให้ดูคงที่ สม่ำเสมอตลอดเวลา ก็เป็นส่วนหนึ่งของร่างอวตารนั้น

        จะสังเกตได้ว่าสิ่งที่แชร์กันเป็นแฟชั่นวูบวาบในโซเชียลมีเดีย ที่เป็นมีมหรือไวรัลเกี่ยวกับการเมืองนั้น จริงๆ แล้วอายุสั้นมาก อย่างเรื่องน้ำท่วม เรื่องคอร์รัปชัน เรื่องยืมนาฬิกาเพื่อน และเรื่องทะเลาะกันในสภาวันนี้ ก็คงมีอายุไปอีกแค่ 1-2 วันเท่านั้น ฯลฯ

        แต่สิ่งที่ดำรงอยู่อย่างต่อเนื่องและยาวนานจริงๆ ก็คือตัวตนที่เราสร้างขึ้นมาแบบแอ็กทีฟ ตัวตนนี้แสดงออกในหลากรูปแบบ เช่น เราฉลาดกว่า พวกนั้นมันโง่  เรารักเสรีภาพ พวกนั้นมันเป็นเผด็จการ เราเป็นคนดี พวกนั้นมันคอร์รัปชัน ฯลฯ

        การเมืองเป็นเครื่องมือที่เราเอามาใช้สร้างตัวตนได้ง่าย เหมือนกับศาสนา ความเชื่อ อะไรพวกนั้น

        เพราะมันแบ่งฝ่ายและสร้างคู่ตรงข้ามขึ้นมาให้เห็นชัด เราเป็นตัวเอง ก็เพราะเราเกลียดสิ่งที่ไม่ใช่เรา

        มันก็เท่านั้นเอง