ชวนผู้อ่านสายธุรกิจ (และสายอื่นๆ) มาฟังเรื่องเล่าจากการฝึกงานของ ‘ป๋อม’ – ธิติพร ยงชัยหิรัญ อดีตนักเรียนทุนกพ. ผู้มีโอกาสได้ไปเป็นเด็กฝึกงานอยู่ที่ธนาคารโลก หรือ World Bank ที่ทำงานในฝันของเด็กสายไฟแนนซ์หลายๆ คน ซึ่งเธอได้เก็บประสบการณ์แบบครั้งหนึ่งในชีวิตนี้ พร้อมกับความทรงจำ และมิตรภาพดีๆ กลับมามากมาย
นักเรียนทุน…
“ต้องเล่าย้อนไปตอนเรียนอยู่ปีสาม เราไปสอบได้ทุน กพ. เป็นทุนสำหรับเรียนต่อปริญญาโท พอเรียนจบปุ๊บเราเลยได้มาทำงานที่สำนักบริหารหนี้ในสังกัดกระทรวงการคลัง ทำมาปีกว่าๆ แล้วก็ไปเรียนต่อปริญญาโทด้านการเงินที่ University of Illinois Urbana-Champaign ก่อนไปเรียน ทางออฟฟิศเขาเห็นว่าจริงๆ เราควรจะได้ฝึกงาน เราเลยเป็นเคสแรกที่ทางหน่วยงานไทยติดต่อธนาคารโลกเพื่อส่งนักเรียนทุนไปฝึก เราได้ฝึกในส่วนบริหารเงินซึ่งเกี่ยวกับเรื่องหนี้สาธารณะที่เราทำงานอยู่พอดี”
การตัดสินใจครั้งสำคัญ…
“ด้วยความที่เราไม่ได้สมัครปกติ ทำให้ตอนเดินเรื่องวีซ่ายุ่งยากมาก เพราะธนาคารโลกให้ใช้วีซ่าประเภท G ซึ่งไม่เหมือนกับวีซ่านักเรียนทั่วไป เราต้องติดต่อกับทั้งธนาคารโลก ทั้งทางมหาวิทยาลัย แล้วก็ติดต่อกลับมาทำเรื่องที่ไทย พร้อมๆ กับต้องเรียนและสอบ ปีนั้นเป็นปีที่หนักมาก เพราะเป็นปีที่คุณพ่อป่วยด้วย แต่เขาก็บอกเราว่า ไปฝึกงานเถอะลูก มันจะติดตัวเราไปตลอดชีวิต เราเลยตัดสินใจไปต่อ จากตรงนั้นมันเหมือนเราได้ทดสอบตัวเองว่าจะบริหารทุกอย่างไปพร้อมกันหมดได้มั้ย ต้องขอบคุณพ่อและแม่มากๆ ที่คอยซัพพอร์ต และทำให้เรารู้สึกว่าตัดสินใจถูกในวันนั้น”
ฝึกงานวันแรก…
“วันแรกที่ไปทำงาน หัวหน้าเราไม่อยู่ (หัวเราะ) ก็มีคนในทีมมาดูแลเราแทน เขาแนะนำให้หัดใช้ methodology ของธนาคารโลกแล้วก็ให้รายงานมาอ่านสองฉบับ เราคิดในใจ ตายละ ทำยังไงดี เครียดมากถึงขั้นพรินต์กลับไปอ่านที่บ้าน ที่พีกกว่าคือหลังจากนั้นสามวัน หัวหน้ากลับมาและคุยกับเราว่าจะเริ่มทำงานได้ต้องทำกรณีศึกษาให้ผ่านก่อน 3 ชิ้น แล้วเขาให้เคสมาทำตอนเช้า
“พอพักกลางวันเราก็ไปกินข้าวกับหัวหน้า นึกว่าเขาจะถามสารทุกข์สุกดิบ ปรากฏว่าเขาถามถึงเคสด้วยเลย ว่าเรามีความคิดเห็นอย่างไรบ้าง แล้วก็บอกว่ามันมีคำถาม 3-4 ข้อให้เราตอบด้วยนะ เราก็ช็อก ไม่คิดเลยว่านั่งกินข้าวมื้อแรกกับหัวหน้าสองคนแล้วต้องตอบคำถามเคสไปด้วย (หัวเราะ) โชคดีที่ได้มาแล้วอ่านเลย ก็ตอบไปว่าคิดว่าอย่างไรบ้าง เขาก็ถามให้เราอธิบายต่ออีก พอเราพูดเสร็จเขาถึงอธิบายให้ฟัง ว่าอันนี้ถูก อันนี้ผิด ด้วยเหตุผลนี้ๆ นะ
“แต่เขาไม่ได้คาดหวังมากหรอก แค่อยากรู้ว่าเรามีความตั้งใจแค่ไหน และยังขาดทักษะด้านไหนบ้าง เพราะเขาจะเอาข้อมูลตรงนี้ไปทำแผนมาสอนเราต่อ เขารู้ว่าเรามาฝึก 3 เดือน และวางแผนไว้หมดเลยว่าแต่ละสัปดาห์เราจะได้ฝึกด้านไหน แล้วจะได้อะไรกลับไปบ้าง ซึ่งเราก็ไม่คิดว่าจะได้บทเรียนแบบ custom-made ขนาดนี้เหมือนกัน นี่เป็นจุดหนึ่งที่เราประทับใจมาก
“แถมอาทิตย์สุดท้ายที่ฝึกงาน ทีมที่เราทำอยู่จัดปาร์ตี้อำลาให้ด้วย ตอนนั้นก็ซึ้งมากอยู่เหมือนกัน (ยิ้ม)”
ชีวิตคนเวิลด์แบงก์…
“ที่นี่ไม่ทำงานถึง 4-5 ทุ่มกันนะ ที่เคยอยู่ดึกสุดคือหนึ่งทุ่มเพราะทุกคนมาถึงก็นั่งทำงาน เวลางานคือทำงานจริงๆ พักเที่ยงก็มานั่งคุยกัน เสร็จแล้วก็แยกย้ายกลับไปทำงานตัวเอง คือทุกคนรู้ว่าต้องใช้เวลาให้คุ้มค่าที่สุด บวกกับระบบต่างๆ ขององค์กรที่เอื้อให้คนสามารถทำงานที่ไหนก็ได้ มันไม่จำเป็นว่าคุณจะต้องเอาตัวมาที่ออฟฟิศเพื่อทำงานเสมอไป เขาสอนเราหลายอย่างผ่านวิดีโอคอลและทางอื่นๆ จนเรารู้สึกเลยว่าพวกเขาใช้สอยเวลากันอย่างมีประสิทธิภาพมากๆ
“อย่างเวลาประชุม สิ่งที่ทุกคนทำคือหยิบสมุดหนึ่งเล่มกับปากกาเข้าห้อง แล้วนั่งจด วางมือถือทิ้งไว้ที่โต๊ะ ส่วนเวลาพักก็คือพักจริงๆ พวกเรามีวันศุกร์บ่ายสามเป็น happy hour กัน ซึ่งพอถึงตอนนั้นทุกคนก็มานั่งกินเบียร์ คือต่างคนต่างรู้หน้าที่ รู้ว่าตอนนี้ต้องทำอะไร มันเป็น soft skill ที่ทำให้เขาทำทุกอย่างได้เร็ว และมีประสิทธิภาพด้วย
“อีกเรื่องสำคัญ คือที่นี่ทุกอย่างเรียนรู้กันได้เสมอ อันไหนที่ไม่รู้ก็ค่อยๆ เรียนรู้กันไป เขาเลยจะชอบแชร์ความรู้กันว่าที่ทำงานมาได้เรียนรู้อะไรบ้าง เราว่าตรงนี้ต่างกับที่ไทยชัดเจนเลย เพราะเวลาเราทำงานมักจะเดินหน้าอย่างเดียว ไม่ค่อยมาตกผลึกกันว่าที่ผ่านมาเป็นยังไงบ้าง”
ชีวิตจริง…
“เราว่าการฝึกงานมันเปลี่ยนกระบวนการคิดเราไปมากๆ ทำให้เรารับผิดชอบกับการตัดสินใจของตัวเองในทุกเรื่องต่อให้มันจะถูกหรือผิดพลาดก็ตาม ถ้าถามว่าฝึกงานที่ธนาคารโลกได้อะไร อันดับหนึ่งคือได้แบรนด์ติดตัวไปตลอดชีวิต มันเปิดโอกาสให้เรามากๆ เราได้ไปเรียน methodology เกี่ยวกับการบริหารหนี้ ซึ่งปีนี้ก็ได้นำมาใช้กับงานที่กระทรวงเป็นครั้งแรก ธนาคารโลกเองก็บินมาช่วยอยู่หลายครั้ง เขาก็แฮปปี้ที่เราเอาหลักการของเขามาใช้ ได้นำสิ่งที่เรียนรู้ตอนช่วงฝึกงานกลับมาเมืองไทยจริงๆ”
สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการฝึกงาน World Bank ได้ที่ www.worldbank.org/en